در سرتاسر قرآن، نام شیطان و مفهوم شیطنت، از بسیاری از مفاهیم، بیشتر تکرار شده است؛ برای اینکه مردم، شیطان و حضور شیطان را فراموش نکنند. اگر فراموش کردید که دشمن در کمین شماست، غفلت شما را فراخواهد گرفت، حرکت را کُند خواهد کرد و از بین خواهد برد؛ و این بزرگترین فرصت برای دشمن است. ۱۳۷۷/۳/۲۱
اکنون در قرن پانزدهم هجری این مکاتب سیاسی و اقتصادی غربند که پای در گِل و دچار ضعف و فروپاشی و هزیمتند و اسلام با بیداری مسلمانان و بازیافت هویّت خویش و با مطرح شدن اندیشهی توحیدی و منطق عدالت و معنویّت، دور تازهای از شکوفایی و عزّت خویش را آغاز کرده است.
┄┅═══✼✼═══┅┄
ملّتهای مسلمان باید مجاهدت را ادامه بدهند تا بتوانند دشمن را از میدانهای گوناگون اِزاله کنند. مبارزه، مبارزهی همّتها و عزمها و ارادههاست. هر طرف ارادهی قویتری داشته باشد، او غالب است. آن کسی که دلش متّکی به خدای متعال است، او غالب است؛ إِن یَنصُرکُمُ اللَّهُ فَلا غالِبَ لَکُم؛ اگر نصرت خدایی را بهدست بیاورید، هیچکس بر شما غلبه نخواهد کرد.
┄┅═══✼✼═══┅┄
بدانید که اگر انقلاب اسلامی پیروز نشده بود و ایران جمهوری اسلامی نمیشد، نظامهای کمونیستی به این زودی متلاشی نمیشدند. تمام مسائلی که در دنیای اروپای شرقی و کلّاً بلوک شرق بهوجود آمد، ریشهاش به معجزهی انقلاب اسلامی بر میگردد.
این خواندن قرآن و تلاوت قرآن و لحن قرآن و تجوید قرآن و مانند اینها همه مقدّمه است؛ حفظ قرآن مقدّمه است، خواندن قرآن در این جلسات مقدّمه است؛ مقدّمهی فهمیدن است و فهمیدن مقدّمهی عمل کردن است. شما جوانهای عزیز با قرآن با این چشم، با این احساس روبهرو بشوید که بایستی معارف قرآن را برای زندگی خودتان -زندگی شخصیتان، زندگی اجتماعیتان و زندگی حکومتیتان- فرا بگیرید و آنها را به منصّهی عمل دربیاورید؛ [به این] مقیّد بشوید. ۱۳۹۷/۲/۶
• امروز که خدای متعال اجازه داده است که شما زاری، تضرع و گریه کنید، دست ارادت به سوی او دراز کنید، اظهار محبت کنید، اشک صفا و محبت را از دل گرم خودتان به چشمهای خودتان جاری کنید. این فرصت را مغتنم بشمارید؛ والاّ روزی هست که خدای متعال به مجرمین بفرماید:"لَا تَجْأَرُوا الْیَوْمَ"، بروید، زاری و تضرع نکنید، فایدهیی ندارد؛ "إِنَّکُمْ مِنَّا لَا تُنْصَرُونَ"، این فرصت، فرصت زندگی و حیات است که برای بازگشت به خدا در اختیار من و شماست. ۱۳۸۳/۰۸/۱۲
آنچه که در خصوص تعیین رهبر واقع شد و بار این مسئولیت بر دوش بندهی کوچک ضعیف حقیر گذاشته شد برای خود من حتی یک لحظه و یک آن از آنات گذشتهی زندگی، متوقع و منتظر نبود. اگر کسی تصور کند که در طول دوران مبارزه و بعدأ در طول دوران انقلاب و مسئولیت ریاست قوهی اجرایی، حتی یک لحظه در ذهن خودم خطور میدادم که این مسئولیت به من متوجه خواهد شد قطعأ اشتباه کرده است. من همیشه خودم را نه فقط از این منصب بسیار خطیر و مهم بلکه حتی از مناصبی که به مراتب پایینتر از این منصب بوده است_ مثل ریاست جمهوری و دیگر مسئولیتهایی که در طول انقلاب داشتم کوچکتر میدانستم. یک وقتی خدمت امام (رحمهالله) این نکته را عرض کردم که گاهی نام من در ردیف بعضی از آقایان آورده میشود در حالی که در ردیف آنها نیستم و من یک آدم کوچک و بسیار معمولی هستم . نه اینکه بخواهم تعارف کنم الان هم همان اعتقاد دارم. بنابراین، چنین معنایی اصلا متصور نبود.
وإذا قیل لهم لا تفسدوافی الارض قالوا إنما نحن مصلحون، ألا إنهم هم المفسدون و لکن لایشعرون، وإذا قیل لهم آمنوا کما آمن الناس قالوا أنؤمن کما آمن السفهاء ألا إنهم هم السفهاء و لکن لایعلمون.» سوره بقره، آیات ۱۱، ۱۲، ۱۳
• وچون به آنان گفته شود در زمین فساد مکنید گویند: ما همین اصلاح کنندهایم آگاه باشید که آنان همین مفسدند و لیکن نمیفهمند. و چون به آنان گفته شود ایمان آورید چنانکه مردم ایمان آوردهاند گویند: آیا ایمان آوریم چنانکه نابخردان ایمان آوردهاند، آگاه باشید آنان خود نابخردند و لیکن نمیفهمند.
• مسألهی اصلی در این آیات، ترسیم چهرهی منافقین است. و عرض کردیم که مقصود عمده از منافقین، عبارتست از آن جریان نفاق در جامعهی اسلامی، یعنی سخن بر سر این نیست که کسی ظاهر و باطنش با هم یکی نیست. این البته یک بیماری است، اما این آن چیزی نیست که این آیات با این همه توجه و شدت به مقابله با آن برخاسته باشد، بلکه مقصود اینست که در جامعه یک جریان خصومت و دستگاه توطئهای زیر پوشش دین و زیر ظاهر ادعای ایمان وجود دارد، که این آیات، با آن جریان مقابله میکند و او را میخواهد افشاء کند، در حقیقت یک گروه دشمنی را میخواهد ترسیم و چهرهنگاری کند. ۱۳۷۰/۰۸/۲۹
نماز در هیچ حالی نباید ترک شود. در عین شدت و مِحنت، در بُحبوحهی میدان جهاد، در هنگام فراغ و آسایش، و حتی در میان محیط لجنآلودی که انسان با هوسها و کینهها و شهوتها و خودخواهیها، پیرامون خود پدید آورده است. نماز یک شربت مقوّی و شفا بخش است، باید آن را با دل و جان خود نوشید و از هر نقطه که در آن واقع شدهایم، یک گام یا یک میدان به بهشت رضوان نزدیک شد. ۱۳۹۲/۰۴/۱۹
تبیین «معرفت شناسی» و «تفکر سیاسی و اقتصادی» اسلام، تشریح مفاهیم فقهی و حقوقی و بیان دقیق و علمی نظام اخلاقی و تربیتی اسلام از جمله مسائلی است که حوزهها میتوانند در سطح جهانی به آنها بپردازند. ۱۳۸۹/۰۷/۲۹
اگر به قرآن تکیه کردیم، از قرآن فرا گرفتیم، به قرآن تمسّک کردیم، این تمسّکِ به حبلالله است و تمسّک به حبلالله موجب میشود که انسان بتواند مستحکم بایستد. [وقتی] شما از یک مسیری دارید عبور میکنید و یک دستاویزی هست که محکم به آن میچسبید، دیگر خطر سقوط وجود ندارد؛ حبلالله این است، اگر تمسّک کردید، خطر سقوط از بین خواهد رفت. ۱۳۹۷/۲/۶
من نمیتوانم کسی یا اشخاص معیّنی را اسم بیاورم که حتماً آنها الگوی شما باشند. بالاخره هر کسی ذوقی و سلیقهای دارد؛ منتها میشود اینطور فرض کرد الگویی را که انسان انتخاب میکند، باید الگویی باشد که شخصیت و منش او کاملاً با آرمانهای انسان، همخوان و هماهنگ باشد. فرض بفرمایید بعضیها یک هنرپیشه را الگوی خودشان قرار دهند. خوب؛ این خیلی منطقی نیست. مثلاً یک هنرپیشه خارجی را الگوی خودشان قرار دهند. این نمیتواند منطقی باشد. محیط او محیط دیگر و زندگی او زندگی دیگری است. یک انسان مسلمان؛ یک نوجوان مسلمان و ایرانی که برایش عزّت ایران، سربلندی و آینده ایران و آینده نسل خودش، آن هم در چهارچوب معارف و احکام اسلامی مطرح است، نمیتواند خارج از این چهارچوبها الگو انتخاب کند.
بنابراین الگو را بایستی در بزرگانی که از لحاظ دید و جهتگیری و اهداف به هدفهای ما میخورند، انتخاب کرد. در بین مسلمانان صدر اسلام، اشخاصِ بسیار برجسته و خوبی هستند. در بین شخصیتهای برجسته امروز و دورههای گذشته نیز همینطور، واقعاً شخصیتهای برجستهای هستند. به زندگی ائمّه که نگاه کنید - مثلاً زندگی امام حسن و امام حسین علیهماالسّلام - جوانیهای آنها بسیار چیزهای با ارزشی در خود دارد که هر جوان و نوجوانی را جذب میکند. هم نوع دخترانهاش هست، هم نوع پسرانهاش. همه آنها شخصیتهایی بودند که میتوانند واقعاً برای انسان جاذبه داشته باشند و برای نوجوانان و جوانان ما الگو محسوب شوند. ۱۳۷۶/۱۱/۱۴
• در پیکرهى جامعه که هر قشر حکمِ عضوى از اعضا را دارد و وظیفهاى بر دوشش است، روحانیان دو وظیفه و شأن دارند: یک شأن، شأنِ مغز است و شأنِ دیگر، شأنِ زبان. شأن همهى متفکّران و فرزانگان و خردمندان و روشنفکران در یک جامعه، شأنِ مغز است. علماى دین هم، چنین شأنى دارند؛ یعنى باید بیندیشند و مردم را هدایت و راهنمایى کنند. اما علاوه براین، یک شأن دیگر هم براى علماى دین وجود دارد که همان شأنِ زبان است: «قوام الدّین باربعه: بعالم ناطقٍ مستعمل له.» چقدر در قرآن با عباراتى همچون «لتبین للنّاس»، «هذا بیانٌ للنّاس»، بر بیان و تبیین تکیه شده است! این، شأن علماى دین است که باید تبیین و بیان کنند.
• خیال نشود که منظور فقط بیان و تبیین احکامى همچون حکم خمس و زکات است. لعنت خدا بر کسانى که کوشش کردند تا دین را از اساسىترین اصول آن، یعنى صحنههاى واقعى زندگى و صحنهى سیاست و حکومت جدا و مخصوص به همین کارهاى فردى کنند. البته نماز و روزه مهمّ است؛ اما عاملِ برپا داشتنِ همین نماز و روزه، حکومت است: «الذین ان مکناهم فىالارضِ، أقاموا الصّلوة و اتوا الزکوة و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر؛ و لله عاقبة الامور.» نماز و روزه را عالم دین به عهده بگیرد و حکومت را به عهدهى کسانى که شایستگى ندارند واگذار کند!؟ «فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصّلاة و التّبعوا الشّهوات.» روزگارى مدام این را ترویج مىکردند؛ اما اسلام به دست برترین شاگردانش، بر دهان آنان زد و حکومت اسلامى شکل گرفت. ۱۳۷۴/۷/۲۲
از جمله خصوصیّات عصر جدیدی که امام بزرگوار و انقلاب ما در سطح جهان بهوجود آوردند، عبارت از اصل آزادی از سلطه و تصرّف و نفوذ قدرتهای بزرگ است؛ یعنی همان چیزی که در انقلاب ما، بهعنوان اصل «نه شرقی و نه غربی» شناخته شد.
┄┅═══✼✼═══┅┄
با انقلاب اسلامی در ایران و با تشکیل نظام اسلامی در این نقطه از عالم، عصر جدیدی با خصوصیّاتی متمایز با دوران قبل، در عالم بهوجود آمد. اگر چه بسیاری از ملّتها و دولتهای سطح زمین، تحت تأثیر این عصر جدید قرار گرفتند، حتّی نقشهی سیاسی دنیا عوض شده است، امّا توقع نداریم که تحلیلگران و قضاوتکنندگانِ قدرتمند و سیاسی عالم اقرار کنند که این عصر آغاز شده است. آنها اعتراف نمیکنند که دوران جدیدی آغاز شده است؛ امّا تحت تأثیر این دوران قرار گرفتهاند و آن را احساس میکنند. این عصر جدید و این دوران جدید را باید «دوران امام خمینی» نامید.
┄┅═══✼✼═══┅┄
انقلاب بزرگ ما، خصوصیّاتی مخصوص به خود داشت: تکیهی به اسلام، هدفگیری ایجاد حکومت اسلامی، تجدید نظر در مفاهیم سیاسی عالم_مثل آزادی و استقلال و عدالت اجتماعی و چیزهای دیگر_ و حرکت به سمت دنیا و جامعهای که بر پایهی ارزشهای اسلامی بنا شده باشد.
عزیزان من، امید را قدر بدانید؛ امید را در دل نگه دارید؛ امید به عوض شدن چهرهی مُظلَم و تاریک و مخدوش دنیایی که امروز در زیر سلطهی ابرقدرتها است. بدانید و مطمئن باشید که این وضع عوض میشود، مطمئن باشید که این فضای ظلم و جُوری که امروز مشاهده میکنید در دنیا، از زورگویی، بدگویی، خباثت و رذالت -که مظهرش سران آمریکا و سران صهیونیستند، و دیگران هم کموبیش همینجور- این بدون تردید تغییر پیدا خواهد کرد؛ این، آن امیدی است که ما داریم. ما باید کمک کنیم، از خدا بخواهیم و خودمان تلاش کنیم که آن روز را جلو بیندازیم و نزدیک کنیم انشاءالله. ۱۳۹۷/۲/۱۰
‚‚ بعضی خیال میکنند انسانی که مشغول عبادت میباشد، یک عابد و متضرع و اهل دعا و ذکر است و نمیتواند یک انسان سیاسی باشد. یا بعضی خیال میکنند، کسی که اهل سیاست است-چه زن و چه مرد- و در میدان جهاد فی سبیل الله حضور فعال دارد، اگر زن است، نمیتواند یک زن خانه با وظایف مادری و همسری و کدبانویی باشد و اگر مرد است، نمیتواند یک مرد خانه و دکان و زندگی باشد. خیال میکنند اینها باهم منافات دارد؛ در حالی که از نظر اسلام، این سه چیز با یکدیگر منافات و ضدیت که ندارد؛ در شخصیت انسان کامل، کمککننده هم است. شما باید در محیط کار و زندگی، با همسر و فرزندان و همسایه و دوستانتان، به وظایف شخصی خود عمل کنید و پیوندهای معمولی اجتماعی را به صورت سالم برقرار نمایید. در عینحال، باید در میدان سیاست و صحنهی انقلاب و کارهایی که نظام اجتماعی از شما میطلبد و انتخابات و میدان جنگ و عرضه کردن خواست انقلابی و ملی خود در سطح کشور و جهان و بیان ارادهی سیاسی خود در میدانهای سیاست و انقلاب، حضور داشته باشید.‛‛
امواج تبلیغاتی دشمنان اسلام با شیوههای روانشناسانه، خط اختلاف، ایجاد تشنج و درگیری میان آحاد مردم و بزرگ نمایی مسائل کوچک را دنبال میکنند. در این میان در منابر عمومی، تنها باید دین و اخلاق تبیین شود و به هیچ وجه مسائل اختلافی مطرح و مورد بحث قرار نگیرد. ۱۳۷۷/۲/۲
نیروی انسانی یکی از بزرگترین ثروتهای هر کشور است؛ یعنی وجودِ کارگر، طرّاح، مهندس، فعّالِ برای تولید در هر زمینهای در کشور، ارزشش برای کشور بمراتب از منابع زیرزمینی و از طلا و از نفت و از الماس و مانند اینها بیشتر است؛ آن که میتواند یک کشور را آباد کند، این است. نیروی انسانی بزرگترین ثروت یک کشور است، و نیروی انسانی همین شما هستید؛ شما کارگر، شما کارآفرین، شما مهندس، شما طرّاح، شما فعّالِ گوناگون در بخشهای مختلف کاری، نیروی انسانی هستید. ۱۳۹۷/۲/۱۰
♦ از چه زمانی به فعالیتهای سیاسی علاقهمند شدید و مطالعات سیاسی را آغاز کردید؟
‚‚ من شاید پانزده یا شانزده سالم بود که مرحوم نواب صفوی به مشهد آمد. مرحوم نواب صفوی برای من خیلی جاذبه داشت و به کلی مرا مجذوب خودش کرد. هرکسی هم که آن وقت در حدود سنین ما بود، مجذوب نواب صفوی میشد. از بس این آدم، پُرشور و با اخلاص، پر از صدق و صفا و ضمناً شجاع و صریح و گویا بود. من میتوانم بگویم که آنجا به طور جدی به مسائل مبارزاتی و به آنچه که به آن مبارزهی سیاسی میگوییم، علاقهمند شدم. البته قبل از آن چیزهایی میدانستم. ‛‛
• نماز جمعه ترکیبی از بیان حقایق معنوی و اسلامی، حضور غیر دستوری مردم در این صحنه و مرتبط با حکومت اسلامی است. • بر خلاف تصور برخی افراد، حکومت فقط وظیفهی تأمین رفاه و آزادی و استقلال سیاسی مردم را ندارد، بلکه حکومت در قبال دین و اعتقادات مردم نیز وظیفه دارد. • این شبکهی مهم، در عین حالی که مردمی، اسلامی، حکومتی و سیاسی است، اما داخل در جناحبندیهای گوناگون مردم و جناحهای سیاسی نیست. • نماز جمعه نسبت به اصول و ارزشهای انقلاب اسلامی نیز وظیفه دارد و نماز جمعه باید به ارزشهای اسلامی پایبندیِ مبتنی بر مبانی فکری و عقلی داشته باشد. • سعی شود خطبههای نماز جمعه، دربردارندهی نیازها و پاسخدهندهی سؤالات و گرههای ذهنی مخاطبان بهویژه نسل جوان در زمینههای اعتقادی، عملی و سیاسی باشد. • یکی از مسائلی که باید در خطبههای نماز جمعه مورد توجه جدی قرار گیرد، موضوع سبک زندگی و بحثهای کاملاً مستند و زنده در این خصوص است. ۱۳۹۲/۰۶/۱۸
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با ائمه جمعه سراسر کشور